چکیده:
حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) در تاریخ اسلام نه‌تنها به‌عنوان یک شخصیت مذهبی برجسته بلکه به‌عنوان الگویی برای انسانیت، عدالت، و ایثار شناخته می‌شود. آیت‌الله العظمی خویی، یکی از بزرگ‌ترین فقیهان شیعه، در آثار و سخنان خود به تبیین ابعاد مختلف شخصیت حضرت زهرا پرداخته و ایشان را به‌عنوان نمونه‌ای کامل از ایمان، تقوا، ایثار و مقاومت در برابر ظلم معرفی می‌کنند. در این مقاله، سعی شده است که سیرت حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) در سخنان آیت‌الله خویی مورد بررسی قرار گیرد.
مقدمه:
حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها)، دختر پیامبر اسلام حضرت محمد (صلى‌الله‌عليه‌وآله)، در تاریخ اسلام جایگاه ویژه‌ای دارد. شخصیت ایشان هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی تأثیر عمیقی بر تاریخ اسلام گذاشته است. آیت‌الله العظمی خویی، یکی از بزرگ‌ترین مراجع تقلید شیعه، به طور گسترده در آثار خود به شخصیت حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) پرداخته و ایشان را الگویی برای تمامی مسلمانان، به‌ویژه زنان مسلمان، معرفی کرده‌اند. در این مقاله، به‌ویژه بر مباحث زیر تأکید خواهیم کرد:
- عبادت و نزدیکی به خداوند
- شجاعت در برابر ظلم و ایثار
- الگوی کامل برای زنان مسلمان
- نقشی که حضرت فاطمه در دفاع از ولایت داشتند
۱. عبادت و نزدیکی به خداوند:
آیت‌الله العظمی خویی در آثار خود بارها به مقام بلند عبادت حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) اشاره کرده‌اند. حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) نه‌تنها به‌عنوان یک شخصیت اجتماعی مهم بلکه به‌عنوان یک فردی که در رابطه با خداوند نیز مقام ویژه‌ای داشت، شناخته می‌شود. در کتاب‌های فقهی و تفسیری آیت‌الله العظمی خویی، به شب‌زنده‌داری‌ها و نماز شب حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) اشاره شده است.
یکی از منابع مهم در این زمینه، کتاب “الدرر السنیة” است که در آن به بیان عبادات حضرت فاطمه زهرا پرداخته شده است. آیت‌الله العظمی خویی در توضیحاتی که در این کتاب دارند، به نحوه ارتباط حضرت زهرا با خداوند و اهمیت این عبادات در زندگی ایشان اشاره می‌کنند.
۲. شجاعت در برابر ظلم و ایثار:
یکی از ویژگی‌های بارز حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) در نظر آیت‌الله العظمی خویی، شجاعت ایشان در برابر ظلم و فداکاری برای حفظ اصول اسلامی است. حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) بعد از رحلت پیامبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله) در برابر ظلم‌هایی که به اهل بیت (علیهم‌السلام) وارد می‌شد، ایستادگی کردند و در این مسیر، هزینه‌های زیادی را متحمل شدند.
آیت‌الله خویی در تفسیرهای خود به ویژه در کتاب‌های “البیان فی تفسیر القرآن” و “الفقه علی مذهب أهل البیت” به شجاعت حضرت زهرا و نقش ایشان در دفاع از حق اشاره کرده‌اند. ایشان به‌ویژه در مواردی به نحوه واکنش حضرت زهرا به ظلم‌های سیاسی و اجتماعی آن دوران پرداخته‌اند.
۳. الگوی کامل برای زنان مسلمان:
حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) در زندگی خانوادگی و اجتماعی نیز الگویی کامل برای زنان مسلمان به‌شمار می‌آید. آیت‌الله ال خویی در سخنان خود تأکید دارند که حضرت زهرا نه‌تنها در بعد فردی بلکه در بعد اجتماعی و فرهنگی نیز نقش برجسته‌ای ایفا کرده‌اند. ایشان در تربیت فرزندان، اداره منزل، و همچنین در تعامل با دیگران، الگوی کاملی برای مسلمانان به‌ویژه زنان محسوب می‌شوند.
بیشتر بخوانید: معرفی آثار برجسته فقهی و علمی حضرت آیت الله العظمی خویی
در کتاب “الأدوار التربوية في حياة فاطمة الزهراء” که به بررسی سیرت تربیتی حضرت زهرا پرداخته است، آیت‌الله خویی به‌ویژه بر ارزش‌هایی چون صداقت، ایثار، محبت، و احترام به حقوق دیگران تأکید کرده‌اند.
۴. نقشی که حضرت فاطمه در دفاع از ولایت داشتند:
آیت‌الله خویی در مباحث خود به نقش حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) در دفاع از ولایت امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) و مقابله با ظلم‌هایی که در حق اهل بیت (علیهم‌السلام) صورت گرفت، اشاره کرده‌اند. در کتاب‌های فقهی و سیاسی ایشان، حضرت فاطمه به‌عنوان یک رهبری اسلامی شناخته می‌شود که برای دفاع از اصول اسلامی و ولایت امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) ایستادگی کرده‌اند.
نتیجه‌گیری:
در نتیجه، آیت‌الله العظمی خویی در آثار و سخنان خود حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) را به‌عنوان الگویی کامل از انسانیت، ایمان، تقوا، و شجاعت معرفی می‌کنند. ایشان نه‌تنها یک زن مسلمان نمونه، بلکه یک شخصیت معنوی و اجتماعی برجسته هستند که آموزه‌های ایشان برای تمامی مسلمانان، چه مرد و چه زن، می‌تواند راهگشا باشد.
منابع:
1. الدرر السنیة – آیت‌الله العظمی خویی
2. البیان فی تفسیر القرآن – آیت‌الله العظمی خویی
3. الفقه علی مذهب أهل البیت – آیت‌الله العظمی خویی
4. الأدوار التربوية في حياة فاطمة الزهراء – آیت‌الله العظمی خویی
5. کتاب “فاطمه الزهرا، الگوی ابدی” – محسن رضایی
ثبت دیدگاه